Van chaos naar orde: het natuurlijke verloop van verandering in teams en organisaties

Stel je voor: een metalen plaat bedekt met zand. Je haalt er een strijkstok langs, en het zand begint te bewegen. Het schudt, springt, en dan… ineens ontstaat er een prachtig geometrisch patroon. Dit is een Chladni-plaat in actie, een simpele demonstratie van hoe frequenties invloed hebben op de fysieke wereld.

Elke keer dat de frequentie verandert, verandert ook het patroon. Maar voordat er een nieuw patroon verschijnt, gebeurt er iets interessants. Het bestaande patroon valt eerst volledig uit elkaar. Het zand, dat eerst nog netjes in vormen lag, begint ongecontroleerd te bewegen. Chaos. Onzekerheid. Alsof het niet meer weet waar het heen moet. Maar zodra de nieuwe frequentie zijn werk begint te doen, ontstaat er langzaamaan een nieuwe, vaak nog mooiere structuur. Hoe hoger de frequentie, des te sterker en mooier het patroon wordt. Hogere frequenties zorgen voor meer complexiteit en harmonie in de patronen, wat prachtig laat zien hoe groei en ontwikkeling kunnen leiden tot iets krachtigers en beters.

Ik heb een prachtige video toegevoegd die dit proces heel mooi laat zien. Het laat duidelijk zien hoe het patroon eerst uit elkaar valt en vervolgens, met de juiste frequentie, een nieuwe orde ontstaat. Bekijk de video hieronder:

Dit fenomeen is een prachtige metafoor voor verandering, zowel persoonlijk als binnen organisaties en binnen de gehele maatschappij wereldwijd. Wanneer je de frequentie van een systeem verandert – wanneer je nieuwe energie of ideeën introduceert – valt het oude patroon vaak eerst uit elkaar. Het voelt chaotisch, verwarrend, alsof er niets meer klopt. In die momenten voelen we vaak de neiging om terug te grijpen naar het oude, bekende patroon. Maar juist door in die cha-orde te blijven en te vertrouwen op het proces, kan er een nieuwe orde ontstaan. Een nieuw patroon dat vaak nog meer in harmonie is dan het vorige.

Laten we dit illustreren met een paar voorbeelden:

  • Stel je een team voor dat vastzit in de dramadriehoek, waarbij mensen constant de rol aannemen van slachtoffer, aanklager of redder. Dit zorgt voor veel frustratie, onbegrip en een gevoel van vastlopen. Wanneer dit patroon doorbroken wordt en mensen leren werken vanuit de geluksdriehoek – waarbij ze verantwoordelijkheid nemen, elkaar ondersteunen en waarderen – ontstaat er een compleet nieuwe dynamiek. In het begin is het onwennig, want het vraagt om zelfreflectie en een andere mindset. Mensen groeien in dit proces vaak van onbewust onbekwaam (niet weten dat je in de dramadriehoek zit), via bewust onbekwaam (je realiseren dat je in de dramadriehoek zit maar niet weten hoe eruit te komen), naar bewust bekwaam (leren hoe je verantwoordelijkheid kunt nemen en anders kunt reageren) en uiteindelijk naar onbewust bekwaam (waarbij dit nieuwe gedrag vanzelfsprekend wordt). Maar na verloop van tijd ervaren teamleden meer voldoening, respect en echte verbinding, waardoor het werkplezier, de samenwerking, de productiviteit en vaak ook de zingeving in het werk sterk toenemen.
  • Denk aan persoonlijke groei, zoals het aanpakken van diepgewortelde angsten of beperkende overtuigingen. In het begin is het confronterend om je angsten onder ogen te zien en je bewust te worden van de overtuigingen die je tegenhouden. Het voelt ongemakkelijk en soms zelfs overweldigend, omdat je wordt geconfronteerd met oude patronen die diep verankerd zitten. Maar als je volhoudt en door de cha-orde heen gaat, merk je dat deze overtuigingen langzaam veranderen. Je groeit van bewust onbekwaam (je realiseren dat deze overtuigingen je beperken) naar bewust bekwaam (stap voor stap nieuw gedrag aanleren) en uiteindelijk naar onbewust bekwaam (waarin positief denken en handelen vanzelfsprekend worden). Deze transformatie verrijkt je leven, doordat je meer vrijheid, zelfvertrouwen en mogelijkheden ervaart. En wist je dat dit proces ook heel snel kan gaan? Met PSYCH-K® hoef je niet altijd alle fasen te doorlopen; je kunt beperkende overtuigingen direct transformeren en sneller stappen zetten richting vrijheid en zelfvertrouwen.

Het is goed om te onthouden dat cha-orde een natuurlijke fase is in het proces van verandering1. Het oude moet eerst losgelaten worden voordat het nieuwe zich kan vormen. Net zoals bij de Chladni-plaat: eerst is er even niets dan cha-orde, en dan… een nieuwe, prachtige vorm.

Herken je deze fase van chaos uit je eigen leven of werk? 

Misschien ben je nu wel in zo’n fase, waarin het lijkt alsof alles uit elkaar valt. Dit is precies het moment om te vertrouwen op het proces, om te blijven zoeken naar die nieuwe hogere frequentie. Want uiteindelijk vindt alles zijn nieuwe plek, en ontstaat er een patroon dat precies past bij waar jij nu bent.

Ben je klaar om door die chaos heen te gaan en een nieuwe hogere frequentie te vinden voor jezelf of je organisatie? Ik help je graag in dit proces. Neem contact op voor een gratis eerste gesprek – samen zorgen we ervoor dat de nieuwe orde nog mooier is dan je ooit had kunnen voorstellen.

Benno Rijpkema
Facilitator van transformatie

  1. In de antropologie noemen ze de cha-orde fase ook de liminale fase. Ik heb hier eerder een blog over geschreven. Klik hier om deze te lezen. ↩︎

Meer lezen?

Het oude brokkelt af, het nieuwe staat op: Heb de moed om te veranderen

Het nieuwe wil doorbreken, maar de weerstand is enorm. Polarisatie en behoudkracht bouwen zich...

Leiderschap 3.0: Het tijdperk van verbinden en helen

De wereld van organisaties en leiderschap heeft zich door de jaren heen aanzienlijk ontwikkeld....

Boeien en binden: symptoombestrijding of werkelijke verandering?

Boeien en binden van medewerkers. We horen het zo vaak. Organisaties die zich in...

Gedoe als groeiversneller

In een wereld vol verandering en onzekerheid hebben leiders in elke sector – van onderwijs en zorg tot overheid en bedrijfsleven – de mogelijkheid om hun organisaties op een nieuwe, diepere manier te leiden. Gedoe als groeiversneller biedt je de inzichten om je als leider te ontwikkelen. Je begint met leiding geven aan jezelf, zodat je meer bewust wordt van je patronen en gedrag. Zoals Einstein zei: "We kunnen een probleem niet oplossen met dezelfde manier van denken die het heeft veroorzaakt." Dit boek helpt je om op een ander niveau te denken en te handelen. Vanuit dat nieuwe bewustzijn kun je leiding geven aan je organisatie, waardoor energie weer stroomt en veranderkracht toeneemt. Zo doorbreek je het patroon van "als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg." Met inspirerende voorbeelden en praktische inzichten laat Gedoe als groeiversneller zien hoe je als leider toekomstbestendigheid kunt realiseren. Of je nu een organisatie leidt in een tijd van verandering, te maken hebt met complexe groepsdynamiek of zoekt naar meer balans in je team. Je ervaart een dynamische balans tussen chaos en stabiliteit – de noodzakelijke evolutie voor duurzame groei. We nodigen je uit om met praktische wijsheid te leiden en ruimte te maken voor een cultuur van verantwoordelijkheid, bewustzijn en toekomstbestendigheid.

Succesvol ondernemen

Ontdek de geheimen van succesvol ondernemen met het boek van Benno Rijpkema. Wil jij weten hoe je als ondernemer alles wat je aanraakt in goud kunt veranderen? In Succesvol Ondernemen deelt Benno Rijpkema de essentiële inzichten en ervaringen van 100 topondernemers. Dit boek geeft je niet alleen praktische tips, maar laat je ook zien hoe jij als ondernemer jouw energie en overtuigingen kunt inzetten om succes aan te trekken. Met onderwerpen zoals positieve en negatieve trillingen, visualisatie, en geïnspireerde acties, krijg je handvatten om je dromen te realiseren en jouw onderneming naar nieuwe hoogten te brengen. Het is niet alleen een boek om te lezen, maar een werkboek om in de praktijk toe te passen, zodat jij het verschil maakt tussen middelmatigheid en grootsheid. Begin vandaag nog met het creëren van jouw succes. Bestel nu en zet de eerste stap richting een succesvolle toekomst!