Heb je het gevoel dat je werk soms meer energie kost dan het oplevert? Dat je vastzit in eindeloze discussies, schuldgevoelens of verwijten? Het lijkt wel alsof je continu achter de feiten aanloopt. Je wilt samenwerken, maar het voelt alsof iedereen langs elkaar heen werkt. Dit soort dynamiek is niet alleen frustrerend, maar ook een enorme energievreter. Het vreet aan je motivatie, je werkplezier en zelfs je resultaten.
Misschien herken je dit:
- Je voelt je vaak verantwoordelijk voor problemen die niet echt van jou zijn.
- Je merkt dat je collega’s vaak klagen, maar niemand echt met oplossingen komt.
- Je hebt het idee dat je regelmatig kritiek krijgt, hoe hard je ook je best doet.
Herkenbaar? Dan ben je waarschijnlijk verzeild geraakt in wat we noemen de “dramadriehoek”. Dit patroon speelt op bijna elke werkplek en zorgt ervoor dat je energie verdwijnt als sneeuw voor de zon. Niet alleen in teams, maar ook aan de management- en directietafel gebeurt het bijna onophoudelijk.
Wat is de dramadriehoek?
De dramadriehoek komt oorspronkelijk uit de Transactionele Analyse. Het beschrijft de vicieuze cirkel waarin mensen steeds dezelfde ongezonde rollen aannemen. Deze drie rollen zorgen ervoor dat je vast blijft zitten in conflicten en negativiteit:
- De Aanklager: Het begint vaak met een sterke mening of kritiek. Je wijst met de vinger naar anderen en legt de schuld bij hen. “Dit is allemaal jouw fout.”
- Het Slachtoffer: Door de aanval van de aanklager ontstaat een gevoel van machteloosheid. “Waarom overkomt mij dit altijd?” Je denkt dat anderen verantwoordelijk zijn voor jouw problemen.
- De Redder: Als laatste komt de redder in actie. Die probeert de boel te sussen en iedereen te helpen, vaak ten koste van zichzelf. “Als ik het niet doe, gaat het helemaal mis.”
Deze rollen wisselen elkaar continu af. Je begint bijvoorbeeld als aanklager, maar als niemand je kritiek serieus neemt, voel je je slachtoffer. Of je probeert als redder te helpen, maar als dat niet gewaardeerd wordt, word je weer aanklager. Hoe dan ook: het kost enorm veel energie en lost niets op.
Waarom is dit zo slopend?
De dramadriehoek werkt als een energielek. In plaats van constructief samen te werken, raak je gevangen in schuldgevoelens, verwijten en machteloosheid. Hierdoor:
- Worden problemen nooit echt opgelost.
- Ontstaan er spanningen binnen het team.
- Verlies je het plezier in je werk.
De oplossing: de succesdriehoek
Gelukkig is er een manier om deze negatieve spiraal te doorbreken: de succesdriehoek. Hierin neem je rollen aan die juist energie geven en bijdragen aan een positieve werksfeer:
- De Coach: Je luistert, stelt vragen en helpt anderen zelf verantwoordelijkheid te nemen.
- De Co-Creator: Je neemt eigenaarschap over je eigen taken en zoekt samen naar oplossingen. Je werkt vanuit samenwerking en verantwoordelijkheid.
- De Uitdager: Je ziet wat goed gaat, maar durft ook anderen uit te dagen om verder te groeien. Complimenten en constructieve feedback zorgen voor verbinding en ontwikkeling.
In de succesdriehoek werk je samen vanuit vertrouwen en positiviteit. Dit versterkt niet alleen de samenwerking, maar geeft ook energie en voldoening.
Hoe maak je de overstap?
Van de dramadriehoek naar de succesdriehoek komen, vraagt om bewustwording en oefening. Zo doe je dat:
1. Herken de dramadriehoek:
- Vraag jezelf af: Welke rol speel ik nu? Waarom reageer ik zo?
- Besef dat deze rollen je niet verder helpen.
2. Kies bewust voor de succesdriehoek:
- Stop met redden, klagen of verwijten maken.
- Vraag jezelf af: Hoe kan ik verantwoordelijkheid nemen? Wat kan ik doen om waardering te geven?
- Realiseer je dat je niet hoeft te wachten tot je collega’s het ook “snappen”! Door zelf verantwoordelijkheid te nemen, inspireer je anderen om mee te doen.
3. Oefen nieuw gedrag:
- Stel open vragen zoals: “Wat heb je nodig om dit op te lossen?”
- Geef complimenten, hoe klein de vooruitgang ook is.
- Neem verantwoordelijkheid voor je eigen aandeel in een situatie.
- Stel open vragen zoals: “Wat heb je nodig om dit op te lossen?”
- Geef complimenten, hoe klein de vooruitgang ook is.
- Neem verantwoordelijkheid voor je eigen aandeel in een situatie.
Wat levert het op?
Door de succesdriehoek toe te passen, ontstaat er rust, begrip en een positieve energie. Teams werken beter samen, problemen worden sneller opgelost, en het werkplezier groeit. Het mooiste is: iedereen voelt zich gehoord en gewaardeerd. En jij? Jij gaat weer met zin naar je werk.
Zet de eerste stap
Zit jij of je team vast in de dramadriehoek? Herken je de energievreters en wil je daar vanaf? Wacht niet langer en zet de eerste stap richting een positieve verandering. Neem vandaag nog contact op voor een gratis gesprek. Samen bekijken we hoe jij en je team de overstap kunnen maken naar de succesdriehoek. Ik help je graag om weer met plezier en energie aan het werk te gaan. Plan nu een afspraak via deze link (https://calendly.com/bennorijpkema/intake), dit is jouw moment om verschil te maken!
Benno Rijpkema – Facilitator van transformatie
