Van controle naar vertrouwen

In een wereld waarin leiderschap vaak draait om controle, sturen op cijfers en het afdwingen van resultaten, missen we een essentieel element: flow. Flow ontstaat wanneer je als leider in lijn bent met je intuïtie, je talenten en de diepere stromingen binnen je organisatie. Dit vraagt om een shift van puur rationeel beslissen naar systemisch waarnemen en handelen. Maar hoe doe je dat?

De 8e eigenschap van Covey: Leiderschap met ziel en inspiratie

Stephen Covey introduceerde in zijn boek De 8ste eigenschap een krachtige dimensie van leiderschap: het vinden van je stem én anderen helpen om die van hen te vinden. Traditioneel leiderschap richt zich op effectiviteit en succes (de 7 eigenschappen), maar de 8e eigenschap gaat over inspiratie en betekenis.

Leiderschap vanuit flow sluit hier naadloos op aan: het gaat niet alleen om doelen behalen, maar om werken vanuit een diepere verbinding. Leiders die hun eigen stem vinden en authentiek handelen, creëren een omgeving waarin anderen hetzelfde kunnen doen. Dit vraagt om vertrouwen op je innerlijke kompas, je intuïtie.

Systemisch leiderschap: de verborgen dynamieken in organisaties

Systemisch leiderschap laat zien hoe onbewuste patronen en dynamieken binnen organisaties van invloed zijn op besluitvorming en leiderschap. Veel leiders ervaren weerstand of blokkades zonder precies te weten waar deze vandaan komen. Dit komt vaak door onuitgesproken loyaliteiten, vastzittende overtuigingen of verborgen dynamieken binnen het systeem.

Systemisch leiderschap vraagt van jou als leider dat je niet alleen kijkt naar wat zichtbaar is, maar ook naar wat er onder de oppervlakte speelt. Dit betekent:

• Luisteren naar wat niet gezegd wordt – Wat wordt er vermeden in gesprekken?
• Patronen herkennen – Welke terugkerende thema’s zie je in de organisatie?
• Jezelf als onderdeel van het systeem zien – Welke rol neem jij (onbewust) in?

Door systemisch te kijken, kun je beter inspelen op de behoeften van je team en organisatie zonder jezelf te verliezen in micromanagement of controlemechanismen.

Van denken naar voelen: hoe je intuïtief leiderschap ontwikkelt

Vertrouwen op je intuïtie betekent niet dat je rationele analyses overboord gooit, maar dat je deze aanvult met een diepere, vaak snellere vorm van weten. Hoe ontwikkel je dit?

1. Vertraag en observeer – In plaats van direct te reageren, neem even afstand en voel wat er écht nodig is.
2. Gebruik systemische vragen – Vraag jezelf af: ‘Wat laat zich hier zien?’, ‘Wat wordt niet uitgesproken?’
3. Maak ruimte voor stilte – Intuïtie spreekt vaak zacht. Creëer momenten van reflectie en stilte.
4. Verbind je met het grotere geheel – Waar ben jij onderdeel van en wat vraagt dit systeem van jou?

Praktijkvoorbeeld: van controle naar vertrouwen

Jan, een ervaren manager, merkte dat zijn team steeds minder initiatief nam. Hij stuurde op cijfers en strakke KPI’s, maar voelde dat er iets niet klopte. Tijdens een systemische sessie ontdekte hij dat hij onbewust een rol van ‘redder’ aannam. Zijn teamleden raakten hierdoor afhankelijk en durfden zelf geen verantwoordelijkheid te nemen. Door los te laten en vertrouwen te geven, ontstond er weer ruimte voor creativiteit en eigenaarschap.

Wat betekent dit voor jou?

Leiderschap vanuit flow betekent durven loslaten en vertrouwen op het grotere geheel. Het vraagt om een balans tussen denken en voelen, strategie en intuïtie. Waar in jouw leiderschap mag je meer ruimte geven aan intuïtie?

Sta je open om dit verder te onderzoeken? Neem contact op voor een sessie over systemisch leiderschap en ontdek hoe jij jouw authentieke stem kunt laten klinken.

Benno Rijpkema – facilitator van transformatie