Veel organisaties ervaren “gedoe” als een probleem dat zo snel mogelijk moet worden opgelost. Leidinggevenden proberen conflicten te sussen, weerstand weg te nemen en chaos te voorkomen. Maar wat als gedoe juist een kans is om te groeien? Wat als de onderstroom van conflicten en fricties waardevolle informatie bevat over wat er écht speelt in de organisatie?
Gedoe als signaal
Gedoe komt niet uit het niets. Het ontstaat vaak wanneer oude structuren niet meer werken en nieuwe nog niet stevig staan. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij een overname, een generatiewissel in een familiebedrijf of een strategiewijziging. De eerste neiging is vaak om het gedoe te negeren of met oppervlakkige oplossingen te sussen. Maar door goed te kijken naar de oorzaak, wordt duidelijk welke systemische dynamieken in de organisatie spelen.
Systemische principes en gedoe
In mijn boek Gedoe als groeiversneller leg ik uit hoe problemen in organisaties een spiegel zijn van diepere lagen. Vanuit systemisch perspectief heeft elke organisatie te maken met wetmatigheden zoals ordening, binding en uitwisseling. Wanneer deze uit balans raken, ontstaat gedoe. Het erkennen en doorleven van deze dynamieken helpt om duurzame verandering door te voeren.
Praktijkvoorbeeld: opvolging in een familiebedrijf
Een middelgroot familiebedrijf stond voor een leiderschapswissel. De oprichter wilde een stap terugdoen, maar de beoogde opvolger (zijn zoon) ervaarde veel weerstand van het managementteam. Discussies liepen hoog op, en het voelde alsof er een onzichtbare muur stond tussen generaties. In plaats van het conflict te sussen, werd een systemische benadering gekozen. Hierbij werd gekeken naar verborgen loyaliteiten en onuitgesproken verwachtingen. Wat bleek? De zoon had zich altijd ondergeschikt gevoeld aan de oprichter en het managementteam vreesde dat hij zijn eigen visie niet durfde te volgen. Door deze patronen te erkennen en bespreekbaar te maken, ontstond er ruimte voor een leiderschapsmodel dat recht deed aan zowel verleden als toekomst.
Van weerstand naar groei
Leiders die gedoe durven te onderzoeken en niet direct ‘oplossen’, creëren de grootste groeikansen. Dit vraagt om een andere manier van kijken: niet vanuit controle, maar vanuit bewustzijn en waarneming. Hier zijn enkele vragen die kunnen helpen:
- Welk patroon herhaalt zich steeds weer in onze organisatie?
- Wat wordt niet uitgesproken, maar is voelbaar aanwezig?
- Wie of wat wordt buitengesloten in deze verandering?
Door gedoe te omarmen als groeiversneller, wordt verandering niet langer een moeizame strijd, maar een proces van bewuste evolutie. Durf jij het gedoe in jouw organisatie aan te kijken?
Laten we samen in gesprek gaan
Ik ga graag met leiders om tafel om rustig te bespreken hoe ik hen kan ondersteunen bij hun vraagstuk. Of het nu gaat om het doorbreken van hardnekkige patronen, het vinden van de juiste interventies of het versterken van leiderschap in verandering, ik help je graag verder. Neem contact met me op en laten we samen kijken hoe we gedoe kunnen omzetten in groei.
Benno Rijpkema – Facilitator van transformatie
